معرفی
مهندسی صنایع به طراحی، پیاده سازی و بهبود سیستمهای یکپارچه‌ای از انسان، مواد، اطلاعات، تجهیزات و انرژی می پردازد. حوزه مهندسی صنایع به دنبال حذف و کاهش منابع تلف شده، از قبیل زمان، پول، مواد اولیه و انرژی می باشد.
مهندس صنایع راه های جلوگیری از هدر رفتن مواد، تجهیزات و ماشین آلات در فرآیند تولید را یافته و پیاده سازی می کند. او بیشتر درگیر افزایش بهره وری در مدیریت منابع انسانی، روشها و تکنولوژی می باشد. مهندس صنایع در خصوص راه های استفاده موثر و کارا از نیروی کار، ماشین آلات، مواد، اطلاعات و انرژی برای تولید محصول یا ارائه خدمات به مدیران صنایع مشاوره می دهد. در واقع مهندس صنایع پلی میان مدیران سازمان و سایر عوامل از جمله سیستم ها و کارکنان آن است. کار مهندس صنایع تنها به بخش صنعت محدود نبوده و بخش های خدماتی، تجاری و هر جایی که نیاز به برنامه ریزی، هدایت، مدیریت و ارتقا بهره وری دارد را در بر می گیرد.
حوزه کاری مهندس صنایع تلفیقی از مدیریت و مهندسی است.
- مدیریت تولید
- سیستم های تولیدی
- مهندسی مالی
- مهندسی کیفیت
- مدیریت مهندسی
- مهندسی سیستم های اطلاعاتی
- مدیریت پروژه (کنترل پروژه)
وظایف مهندس صنایع
تحلیل و بررسی سیستم های موجود، بازنگری جدول زمانبندی تولید، مشخصات فنی، جریان کار تولید و سایر اطلاعات برای درک روش ها و فعالیت های بخش تولید یا خدمات
سنجش چگونگی تولید محصولات یا ارائه خدمات با حداکثر کارآیی
توسعه سیستم های کنترل مدیریت برای برنامه ریزی مالی و تحلیل هزینه ها به شکل موثرتر
پیاده سازی روش های کنترل کیفیت برای حل مشکلات تولید و کاهش هزینه ها
همکاری با مشتریان و مدیریت برای توسعه استانداردهای طراحی و تولید
طراحی سیستم های کنترلی برای هماهنگی فعالیت ها و برنامه ریزی تولید برای اطمینان از کیفیت مناسب محصولات
آموزش مدیران، سرپرستان و کارگران در صورت نیاز
رعایت کلیه اصول ایمنی در کار
مهارت و توانمندی های مورد نیاز مهندسی صنایع
داشتن مهارت و تخصص خوب از ازامات موفقیت در هر شغلی است. در مهندسی صنایع نیز وجود برخی مهارت و توانمندی ها ضروری می باشد. برخی از این توانمندی های کلی عبارتند از :
- توان حل مساله
- مهندس صنایع - ذهن پویا و جستجوگر
- خلاقیت و نوآوری
- مهارت های ارتباطی خوب
- داشتن توان مدیریتی
- توان تجزیه و تحلیل مناسب
- توان علمی خوب در ریاضی، آمار و فیزیک
- کار تیمی
- توانایی تحمل فشار کاری زیاد
- دقت و توجه به جزئیات
- توان مدیریت زمان
- تسلط به زبان انگلیسی (در به روز بودن وآگاهی از آخرین دستاوردهای مهندسی صنایع بسیار ضروری است)
تحصیلات لازم برای ورود به شغل مهندس صنایع
فارغ التحصیلان رشته های مهندسی صنایع (کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری) و مدیریت صنعتی در مقاطع مختلف می توانند وارد این حوزه شوند. دوره های تخصصی و مدیریتی زیادی متناسب با آخرین دستاوردها و یافته های حوزه مهندسی صنایع، در موسسات و مراکز آموزشی معتبر کشور از جمله سازمان مدیریت صنعتی برگزار می شود که شرکت در بسیاری از آنها برای مهندسان صنایع لازم و مفید می باشد و در پیشرفت شغلی آنها بسیار موثر است.
مشاغل مهندسی صنایع
مهندس صنایع در بازارکار کشور به صورت ها و عناوین شغلی مختلفی مطرح است
- برنامه ریزی استراتژیک و عملیاتی سازمان
- مدیریت تولید
- مدیریت مهندسی
- مدیریت پروژه
- مهندسی لجستیک
- سیستمهای تولیدی
- مهندسی سیستمهای کیفیت
- مهندسی سیستمهای اطلاعاتی
- مهندسی مالی
- مهندسی ارزش
- مهندسی سیستمهای بهره وری
- طراحی فرایندها و ساختارهای سازمانی
وضعیت استخدام شغل مهندس صنایع در برخی کشورهای جهان
آمریکا - پیش بینی ها نشان می دهد میزان استخدام مهندسان صنایع بین سال های۲۰۱۰ تا۲۰۲۰، رشد۶ درصدی خواهد داشت. در حالی که متوسط این رشد برای همه مشاغل۱۴ درصد می باشد. متوسط درآمد سالانه مهندسی صنایع ۷۶.۱۰۰ دلار (متوسط درآمد سالانه مهندسان۸۳.۳۴۰ دلار و برای همه مشاغل۳۳.۸۴۰ دلار) در سال۲۰۱۰ و مطابق با آخرین آمارها در سال ۲۰۱۳، ۷۷.۱۵۰ دلار بوده است.
استرالیا - در بازه زمانی۵ سال گذشته میزان استخدام مهندس صنایع رشد۴۵.۵ درصدی داشته و رشد زیاد در آینده برای آن پیش بینی شده است. متوسط درآمد سالانه مهندسان صنایع ۷۷.۳۰۰ دلار (قبل از کسر مالیات) است.
مهندس صنایع در خارج از کشور
مهندسی صنایع در خارج از کشور این رشته ابتدا به عنوان شاخه ای از مهند سی مکانیک بوده است تا اینکه دانشگاه پنسیلوانیا اولین دپارتمان مهندسی صنایع را تاسیس نمود و این رشته را مستقل کرد.
امروزه دانشجویان زیادی مشغول به تحصیل در رشته ی مهندسی صنایع در خارج از کشور می باشند، کشورهای زیادی در تمام دنیا این رشته را در مراکز دانشگاهی خود ارائه می دهند.
مهندسی صنایع در آمریکا
در رابطه با مهندسی صنایع در خارج از کشور، بزرگترین انجمن مهندسی صنایع در آمریکا قرار گرفته است و در رده های بعد آزمایشگاه تحقیقاتی دانشگاه پوردو در همین رشته، مرکز تحقیقات دانشگاه کلمبی و MIT، مرکز تحقیقات مهندسی صنایع دانشگاه بوفالو، مرکز تحقیقات دانشگاه Arkansas ، از مهمترین مراکز پژوهشی مهندسی صنایع در خارج از کشور موجود در آمریکا می باشند. فازغ التحصیلان این رشته در آمریکا به دلیل تخصصی که در تمام صنایع پیدا می کنند، در هر کدام از صنایعی که مایل باشند می توانند مشغول به کار شوند. فارغ التحصیلان این رشته طبق آخرین آمار در آمریکا ۲۰۳۰۰۰ شغل را به خود اختصاص داده اند و از درآمد بالایی برخوردارند. در میان آن ها مهندسین صنایع خودرو سازی یشترین درآمد را دارند.
امکان اخذ بورسیه در تمام دوره های دانشگاهی از کشور آمریکا امکان پذیر می باشد، مشروط بر اینکه دانشجویان ایرانی دارای سطح زبان پیشرفته و معدل بالای ۱۶ باشند؛ که هر چه میزان این معدل بیشتر باشد مبلغ دریافتی نیز افزایش می یابد. داشتن ایده ی علمی مطرح در جهان و پروپزال و مقالات و تحقیقات مختلف و همچنین معدل ۱۴ برای کارشناسی و ۱۵ برای فوق لیسانس، از پیش شرط های تخصیص بورسیه ی مهندسی صنایع در خارج از کشور برای دانشجویان می باشد.
مهندسی صنایع در کانادا
افراد خواهان ادامه ی تحصیل در رشته ی مهندسی صنایع در خارج از کشور، که کانادا را به عنوان مقصد تحصیلی خود انتخاب می کنند، می توانند در دانشگاه پلی تکنیک مونترال برای دوره ی کارشناسی، دانشگاه ویندزور برای دوره ی کارشناسی، دانشگاه تورنتو برای دوره ی تحصیلات تکمیلی و کارشناسی، دانشگاه رابرشون برای تمام دوره ها، دانشگاه دالهاوزی برای دوره ی تحصیلات تکمیلی، دانشگاه کنکوردیا برای دوره ی تحصیلات تکمیلی، دانشگاه رجینا برای تحصیلات تکمیلی، بهترین آموزش ها را در آن کشور دریافت نمایند.
برای تحصیل در این رشته در کشور کانادا ۲۱ دوره در کارشناسی و ۱۴ دوره در مقطع ارشد ارائه می شود. دانشجویانی که برای تحصیل در دوره ی لیسانس این رشته در کانادا داوطبند باید در دروس حسابان، ریاضی، و فیزیک، مثلثات و … تبحر زیادی داشته باشند.
دوره های تحصیلات تکمیلی این رشته در کشور مذکور، شامل کارشناسی ارشد علوم کاربردی، ارشد مهندسی و دکتری می شود. دانشجویانی که با مدارک تحصیلات تکمیلی در رشته ی مهندسی صنایع فارغ التحصیل می شوند، می توانند در دانشگاه و کالج های کانادا به تدریس مشغول شده و در طرح های تحقیقاتی مشارکت کنند.
رشته ی مهندسی صنایع برای ادامه ی تحصیل در دانشگاه های کانادا دارای جایگاه ویژه ای در میان سایر کشور ها می باشد. دانشجویان این رشته می توانند ضمن برخورداری از آموزش در بهترین دانشگاه های دنیا، مشمول دریافت بورسیه هایی برای تامین هزینه های تحصیلشان در این کشور بشوند از جمله:
بورسیه ی ترودو: این بورسیه هر ساله در دوره ی دکتری به حدود ۱۵ دانشجو در این مقطع پرداخت خواهد شد.
بورسیه ی وزارت خارجه کانادا: وزارت خارجه ی این کشور هر ساله تعداد ۹۰۰ دانشجو در مقاطع مختلف را تحت حمایت این بورسیه قرار می دهد.
بورس تحصیلی کبک: این بورسیه دانشجویان دارای امتیاز را از پرداخت مالیات های مازاد معاف می کند.
بورس دانشگاه انتاریو: برای تشویق و ترغیب دانشجویان ممتاز در دوره ی تحصیلات تکمیلی برنامه ریزی شده است.